گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتی
حمید آرغیش - ین حئکایه و مقاله‌لری
گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتی
حمید آرغیش - ین حئکایه و مقالهلریآنا - حمید آرغیش
اوْتاغین بیر بوْجاغیندا دیزلریمی قوْجاقلاییب، اوتورموشدوم، اؤزومله. سوکوت هریانی بوروموشدو. گؤزلریم گاهدان اختیارسیز اطرافا دولانیردی... سانکی بیر زاد آختاریردی. هردن سرین بیر یئل اسیر، پنجره‌نین پرده‌سین ترپه‌دیردی... گاهدان دا گؤزلریم یوْمولوردو... بیردن، آنامین "دور گل بالام!" سسین دویدوقدا یئریمدن داشلاندیم. سسی حیه‌طدن گلیردی. اللریمی دووارا سورته ـ سورته آیاغا قالخدیم. حیه‌طه چیخاندا، آنامی پنجره‌دن بیر آز آرالی دایانمیش، منی گؤزله‌دیکده بوْلدوم.
آنام منی گؤرونجه:
ـ گل بالام آیاقلا! ـ دئدی ـ لاپ آیاقدان دوشدوم. خمیری من قاتیب قورتاردیم. ایندی سن آیاقلا خمیر گلسین..
ـ بیر بئله خمیری؟! ـ تعجبله سوروشدوم.
آنام یئره سالینمیش اؤرتویون اوستونده‌کی خمیره باخیب:
ـ دؤرد چاناقدی... ـ دئدی.
ـ نییه بو قده‌ر؟! مگر ایستیرسن کند اهلینه چؤره‌ک یاپاسان؟ ـ منیم اعتراضیما قارشی گولومسه‌دی:
ـ کند اهلینه چؤره‌ک یاپماق ایسته‌میرم. ایندی باهالیق زاماندیر، آز قالیر او قدیم قیتلیغی دا کئچسین... بو خمیری اریشته اوچون توتموشام.
ـ اریشته؟!
ـ هن.. کندلی‌نین یئمه‌یی قیشدا یا یارما اولار یا دا اریشته، بیزیم او قده‌ر گلیریمیز یوخدور کی دویو ـ مویو آلیب قیشا ساخلایاق...
ـ اریشته‌یه ده چوخ دئییل؟! بو خمیردن خئیلک چؤره‌ک چیخار.
ـ تنبل اولما.. تئز اول گل آیاقلا...
پیلله‌لری یئنیب، حیه‌طه گئتدیم. آنام خمیرین اوستونه باشقا بیر اؤرتوک چکدی. منه تاپیشیردی:
ـ تئز اول.. بیر آزدان پاییز خالا گلیب کسه‌جک.
پاییز خالانین آدی گلنده اختیارسیز گولومسه‌دیم. آنام:
ـ نییه گولورسن؟! مگر پاییز خالانین نه‌ییدی؟ ـ دئیه سوردو.
ـ هئچ زادی... بیر سؤز یادیما دوشدو..
ـ نمنه؟.
ـ بیر گون کوچه‌ده "کوش" اوینوردوق.. اوندا بیلمیرم کیم اؤلموشدو. آروادلار یاسا گئدیردیلر. پاییز خالا دا هله گلمه‌میشدی. ترلان خانیم لا گولگز خانیم پاییز خالانین گلمه‌یینی گؤزلوردولر. بیردن خزان خانیم‌قاپی‌لاریندان کوچه‌یه چیخدی. او دا یاسا گئدیردی. ترلان خانیم اوجادان سسله‌دی: "آی پاییز! تئز اول گل! خزان گلدی..."
ترلان خانیمین سؤزوندن اوشاقلار گولمه‌یه باشلادیلار.. ایندی ایسه پاییز خانیمین آدی گلنده ائله او گون یادیما دوشدو...
ـ یازیق "خزان"! اؤلدو گئتدی...
دریندن بیر آه چکیب؛
ـ یاخشی آداملار ائله تئز اؤلرلر... ـ دئدی.
آنام بیر آز سوسدو.. سونرا بیردن دئدی:
ـ او بو دونیادا کیمسه‌سیز ایدی. دئییرلر تکجه بیر اوغلو وار ایدی کی، او دا دئموکرات ایدی. اونودا تبریزده توتوب دارا چکمیشدیلر.. یازیق اؤلنده تک ایدی.. کیمسه باشی اوسته یوخ ایدی. اؤلندن بیر ـ ایکی گون سونرا، اؤلومون بیلدیک…
آنامین گؤزلری دولموش، سسی کاللاشمیشدی. آنام بو سؤزلری دئییب اوتاغا گئتدی. سانکی ایسته‌میردی گؤز یاشلارینی گؤره‌م.
من دینمز ـ ائله‌مز لئپیک‌لریمی چیخاردیب، آیاقلاماغا باشلادیم… خئیلک آیاقلادیم. گاهدان خمیری چئویریب، یئنی‌دن آیاقلاییردیم… آنام دا هردن پنجره‌دن بویلانیب منه باخیردی...
کوچه‌ده اوینایان اوشاقلارین سس ـ کوی‌لری حیه‌طه گلیردی… اوشاقلار "چیلیک ـ دسته" اویناییردیلار…
بیردن حیه‌طین تاختا قاپی‌سی جیریلداییب، آچیلدی. پاییز خالا چادیراسینی ییغیشدیرا ـ ییغیشدیرا ایچری گیردی.. پاییز خالانین 60 یاشی اولاردی. باشی‌نین توکلری تام آغارمیشدی. آلین و اوزونه زامان قیریشلاری قونموشدو.
پاییز خالا سالام وئریب، کئفیمی سوروشدو:
ـ نئجه‌سن بالا؟
ـ ساغ اول پاییز خالا! یاخشییام.
خسته‌لیکدن اینله‌یه ـ اینله‌یه ایره‌لی گلدی. خمیرین یانیندا چؤمبه‌لدی. آریق ألین خمیره باسدی.
ـ بیر آز دا آیاقلاسان یاخشی اولار ـ دئدی.
آنام پنجره‌دن ائشییه بویلاندی. پاییز خالانی اوتاغا چاغیردی:
ـ ایچری گل پاییز خالا! سنه زنجفیل چایی دمله‌میشم.
پاییز خالا زنجفیل چایین چوخ سئوه‌ردی. چایی زنجفیل‌سیز ایچمزدی.. او دئییردی: "زنجفیل آدامی ساغ ساخلار، ساریمساق کیمی آداما چوخ خئیری وار.."
پاییز خالا پیلله‌لری یاواش ـ یاواش چیخیب ایچری گئتدی. من یئنه خمیری آیاقلاماغا باشلادیم. خمیر آیاقلاریم آلتیندا أزیلیب، اطرافا یاییلیردی..
بیردن خمیردن قیچیما بیر زاد باتدی. اوره‌ییم گؤینه‌دی... اوُجادان اینله‌دیم...
اینلمک له اؤزومه گلدیم... حیه‌طین اوْرتاسیندایدیم. حیه‌طه هاچان گلدیییمی خاطیرلامیردیم. دؤوره‌مه باخدیم. کیمسه یوخ ایدی. سیزیلدایان یالین آیاغیمی قووزاییب، آلتینا باخدیم. کیچیک بیر داش دابانیما باتمیشدی. هر یئر ساکیت ایدی. اوشاقلارین اویناماق سسلری کسیلمیشدی. سانکی زامان یئتیم قالمیشدی. پنجره‌یه طرف دؤندوم. آچیق ایدی. سوکوت پنجره‌دن ائشییه سوزوردو. بیر شئی ایتیرمیشلر کیمی آغرینی اوُنودوب او طرفه قاچدیم... بویلانیب ایچری باخدیم. آنام یوخ ایدی. پاییز خالا دا یوخ ایدی... زنجفیل اونلاری دیری ساخلایانمامیشدی.. گؤزلریم اختیارسیز اوتاغین دؤوره‌سینه دولاندی. آخیردا اوتاغین تاقجاسیندا دایاندی. آنامین عکیزی تاقچادا ایدی.دوداقلاری ترپنمه‌دن او محنت چکمیش گؤزلری‌له سانکی منه گولوردو.. گؤز یاشی آنا اوْخشاماسی ایسته‌ین یاناقلاریما آخدی.. پنجره‌نین هئره‌سینه سؤیکه‌نیب، اختیارسیز اوخودوم:
"گؤزومون نورو، جانیم آنا!
بؤیوتدون سن منی یانا ـ یانا
اودلوسان گون کیمی
بیر قاینار حیات کیمی
بورجلویام من سنه
سنه بیر ائولاد کیمی..."
سون
یای 76
===================================================
و سنین؛ حئکایه‌لریم.. - کیتابیندان
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد