گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتیندا قادین یازارلارین رولو

مارال وبلاگیندا حؤرمتلی شاعیره و یازار خانیم سوسن نواده رضی‌نین حئکایه ادبیاتیمزدا اولان رولو حاققیندا بیر مقاله یازماق کامئنتینی یازمیشدیم. بوگون سؤزومو توتماق اوچون ایشه باشلادیقدا او یازینی باشقا بیر شکیلده یازییلسا داها فایدالی و داها اطرافلی اولور دئیه دوشوندوم.

گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتی 1300 – جو ایلدن بری باشلانسا بئله آنجاق بو سون ایللرده داها سورعتله اینکشاف ائتمیش و دونیادا گئدهن ادبی آخیملارلا تانیش اولماقلا ایره‌لی گئتمه‌کده‌دیر. بورادا حئکایه ادبیاتی تاریخیمیزی تکرارلاماق ایسته‌میرم. بو حاقدا «80 ایل حئکایه‌میز» عنوانلی کیتابدا یئترینجه یازیلمیش ،ایضاحات و نمونهلر وئریلمیشدیر. آنجاق بو آرادا بو سون گونلرده منیم دیقتی چکن و داها دوغروسو گیزملی قالان موضوع، گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتیندا قادین یازارلاریمیزین رولودور.

1380 – جی ایله‌جن گونئی آذربایجاندا اورتایا چیخان و قلم چالان یازارلارین چوخو – داها آیدین شکیلده یازساق 99 فایزی - کیشی یازارلاری اولموش و بیر فایزی قادینلار اولموشدور. بونلارین دا بعضیلری قلمه آلدیقلاری حئکایه‌لری اؤز آنا دیللرینده یوخ بلکه فارس و یا باشقا بیر دیلده یازمیش و نشر ائتمیشلر. بونلارین بیری و داها دوغروسو باشدا گلن قادین یازارلاریمیزدان بیری اوسکولو مرضیه احمدی اولموشدور. مرضیه احمدی 1324 – جی ایلده تبریز یاخینلیغیندا اولان اوسکو شهرینده ایشیق دونیایا گؤز آچمیشدیر. او اؤیرهتمن اولدوغو حالدا چوخ ماراقلی شعر و حئکایهلر ده یازمیشدیر. اونون دالغا آدلى ناغیلى ایلک چاپ اولان و ان چوخ بیه‌نیلن رومانلاردان بیرى ایدى.. هابئله اونون «ایلک اؤلوم تجروبه‌سی» آدلی حئکایه‌سی دفعه‌لرله چاپ اولموش اثرلردن بیریدیر. مرضیه احمدی اؤز حئکایه‌لرینی فارسجا یازسادا، او آذربایجان کوتله‌سینین سؤیلر دیلی اولموش و اونون حاقلارینی مدافعه ائتمکدن چکینمهمیشدیر. بو اوزدن اونون شعر و حئکایه‌لرینده آذربایجان کوتلهسینین حیات و یاشامی دالغالانماقدادیر.

قادین یازارلاریمیزدان بیری ایسه فریبا وفی اولموشدور. فریبا وفی 1341 ده تبریزده دونیایا گلمیشدیر. تاسوفله او دا حئکایه‌لرینی فارسجا یازمیش و فارس ادبیاتیندا حئکایه ساحه‌سینده تانینمیش یازارلاردان بیری اولموشدور. اونون حئکایه‌لریندن بیر نئچه سی آذربایجان تورکجه‌سینه چئویریلمیش و مطبوعاتدا باسیلمیشدیر. دیگر قادین یازارلاریمیزدان بیری تانینمیش ژورنالیست زهره وفایی اولموشدور. خانم وفایی ادبیات و کولتوروموزون مختلف ساحه‌لرینده چالیشمیش و اثرلر یاراتمیشدیر. بیلیریک کی، اونون رولو ساتیریک ادبیاتیمیزدا دانیلماز و یوکسک یئرده دیر. اونون بوراخدیغی «جوالدوز» ساتیریک نشریه ایللرجه تایسیز اولوب و تایسیز دا قالاجاقدیر. خانیم زهره وفایی حئکایه ادبیاتی ساحه‌سینده ده چالیشمیش دیر. اوندان «اوروج» آدلی بیر اثری نشر اولوبدور. آنجاق کیتابدا گئده‌ن یازیلارین هامیسی خاطیره اولموش و اونلارا بوگونکو اؤلچولرله «اؤیکو» و «حئکایه» دئمک اینکانسیز نظره گلیر..

آنجاق گونئی آذربایجاندا ایلک «حئکایه» یازان قادین خانیم سوسن نواده رضی اولموشدور. سوسن نواده رضی 1341 – جی ایلده تبریزده دوغولموشدور. 80 ایل حئکایه‌میز (گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتی آنتولوژیسی) کیتابیندا 1370 جی ایللرده کی حئکایه ادبیاتی تاریخیمیزدن سؤز آچدیقدا خانیم نواده رضینین رولونو حئکایه‌میزده دانیلماز قئید ائتمیشم. او 1372 – جی ایلده «هانی بس منیم ائویم؟» آدلی حئکایه‌سینی مهد آزادی ده نشر ائتمیشدیر. 1376 – جی سئچگیلریندن سونرا اؤلکه‌ده بیر آز آچیق آتموسفئر یارانیر.. خانیم نواده رضی بو ایللرده حئکایه ساحه‌سینده ان چالیشقان یازیچیلاریمیزدان بیری اولموشدور. او عیسی غریبی کلیبر- ین "پریزاد" آدلی کیتابینی تماما تورکجه‌یه ترجومه ائتمیش «قره قوچاق» آدیندا 46 بؤلومونو هر گون آردیجیل اولاراق مهدآزادی گونده‌لییینده نشر ائتدیرمیشدیر. عینی حالدا او بیر چوخ شیمالی آذربایجان حئکایه یازارینین اثرینی کؤچورموش دؤورو مطبوعاتدا یایمیشدیر. اونون دیگر یاییلمیش اثرلریندن «گؤروش قیامته قالدی» و آردیجیل اولان «آننهم و من» حئکایه‌لرینی آد آپارماق اولار. خانیم نواده رضی عینی حالدا چوخ باجاریقلی و قدرتلی بیر شاعیره دیر. اونون شعرلری مختلف درگی و قزئتلرده باسیلمیش و نشر اولموشدور. بوتون بونلاری نظره آلاراق خانم نواده رضی 1370 – جی ایللرینده ایستر شعر و ایستر حئکایه ساحهسینده ان چالیشقان یازیچیلاریمیزدان بیری اولموشدور.

حئکایه ساحه‌سینده چالیشان و بو یولدا گؤزه‌گلیم باشاریلارا دا ایمضا آتان دیگر قادین یازیچیلاریمیزدان بیری رقیه کبیری دیر. رقیه خانیم کبیری ۱۳۴۱ اینجی ایلده خوی‌ شهرینده ایشیق دونیایا گؤز آچمیشدیر، تبریز یونیورسیته سینین، علوم آزمایشگاهی فاکولته سینده تحصیل آلیبدیر. بو گونه قده‌ر اونون یارادیجی قلمی ایله اوچ عنوان کیتاب آذربایجان تورکجه‌سینده ایشیق اوزو گؤروبدور. «تبریزیم آل تبیمی» و «بیر اوجاقدا ایکی کول توپاسی» شعر توپلوسو اولاراق و «اوره‌ییم آغری‌ییر» حئکایه توپلوسو. بوندان علاوه فارس دیلینده‌ده اوچ کیتابی نشر ائدیلیبدیر. «انگار با تو نیستم»، « پرنده روی سیم» و « دنبال چشمانت می گردم.». بورادا بیزیم دیقتیمیزی چکن کیتاب، اونون حئکایه‌لردن اولوشان اوره‌ییم آغری‌ییر کیتابی دیر. کیتابا 15 حئکایه داخیل‌دیر و حؤرمتلی قلمداش ذیحق جنابلاری دئمیشکن « اونلاردا رئالیزمین قانلی دامارلاری جوشماق دا دیر و گاهدان دا رئالیزم ایله برابر ذهن ین اویناقلیقی ، خیال لا قاریشیر و مدرن بیر اثری سرگی له مه یه چالیشیر.». بو آرادا بو کیتابین بیر خصوصیتی اونو اؤزه‌ل قیلیر؛ بو کیتاب ایلک حئکایه توپلوسودور کی گونئی آذربایجان حئکایه ادبیاتیندا بیر قادین طرفیندن یاییلیر. گونوموزه قده‌ر هئچ بیر قادین حئکایه یازاری یازدیغی اثرلری بیر توپلو حالیندا نشره وئرمه‌میشدیر. و بو ایش ایلک دفعه خانیم رقیه کبیری طرفیندن سرانجاما چاتمیشدیر. حئکایه‌لرین مضمونو و داشیدیغی خصوصیت‌لر حاققیندا بلکه سونرا اطرافلی بیر یازی یازدیق.. آنجاق هله‌لیک بو کیتاب حاققیندا آرتیق معلومات اوچون اوستاد ذیحق‌ین «رقیه کبیری نین "اوره ییم آغری ییر" کیتابینا بیر باخیش» مقاله‌سینه مراجعه ائده بیلرسیز..

حئکایه ادبیاتیمیزدا دیگر رولو اولان قادین یازیچیلاریمیزدان بیری ده خانیم ملیحه عزیزپور دور. خانیم عزیزپور تبریزده دوغولموش و اورادا تحصیلاتینی داوام ائتدیرمیشدیر. ملیحه عزیزپور چاغداش گؤنئی آذربایجانین مدرن و بعضی‌لرین گؤروشونه گوره پست مدرن ادبی نثرینین نسبتا" گنج و آپاریجی نماینده‌لریندن بیری ساییلیر. ملیحه عزیزپورون قلمه آلدیغی کیبریتی حئکایه‌لری بونو تام ثبوت ائدیر. ملیحه عزیزپور عینی حالدا باجاریقلی و قدرتلی بیر شاعیره دیر. اونون شعرلری معاصیر قادین شعریمیزین ان باشدا گلن شعرلریندن دیر. آنجاق بیزیم دیقتی چکن قلمه آلدیغی کیبریتی حئکایه‌لر دیر. او اؤزونه عائید اؤزه‌ل ایفاده طرزینی قوللانیر. او آذربایجان میللتی‌نین سوسیال یاشامی‌نین مضمونونو یئنی اوسلوبدا یارانان بنزه‌تمه‌لر و ایفاده‌لرله بیرلشدیریر و اؤزونه عائید بیر یازی اوسلوبو ایله اوخوجونون گؤزو اؤنونه سریر.... ملیحه خانیمین شعر و حئکایه‌‌لرینده اولان اینجه‌لیک و داشیدیغی اؤزه‌للیک‌لر حاققیندا آرتیق معلومات اوچون حؤرمتلی قلمداشیم شهریار گلوانی‌نین «چیچک‌لر چارچیسی» مقاله‌سینه باخا بیلرسینیز..

بو گون حئکایه ادبیاتیمیز بو کیچیک آددیملارین بیریکمیشی ایله گوج تاپیب و ایرهلی گئدیر. بوگون حئکایه ادبیاتیمیز ساحه‌سینده چالیشان گنج و دوشونجه‌لی یازارلاریمیز گونئی آذربایجان حئکایه‌سینی دونیا ادبیاتی ایله یاناشمایا حاضیرلاییرلار. بو گون حئکایه ادبیاتیمیز رقیه کبیری، رقیه صفری، داوود دوستار، رضا کاظمی، عبدالمجید چاوشیزاده، ووقار نعمت، نیگار خیاوی، زیبا منوچهری، آراز احد اوغلو، توغرول آتابای، ملیحه عزیزپور و س یازیچیلاریمیزا گووه‌نیر و اونلارا اومید بسله‌ییبدیر. یاخین گله‌جکده حئکایه ادبیاتیمیزی دونیا حئکایه ادبیاتیندا داها اؤنملی رول اوینادیغینا و یوکسک یئرده دایاناجاغینا اینانیرام.